Patron szkoły

Pogodny, życzliwy, ustępliwy – tak wspominali Makuszyńskiego inni wybitni, polscy twórcy. Pierwsze utwory zaczął pisać, będąc dzieckiem – i nigdy nie zapomniał, jak to jest nim być. To dlatego teksty skierowane dla dzieci i młodzieży zawsze bawią, uczą i wychowują w sposób atrakcyjny dla młodego czytelnika.

Kornel Makuszyński urodził się 8 stycznia 1884 roku w Stryju. Był siódmym z kolei dzieckiem i jedynym synem Julii z Ogonowskich i Edwarda Makuszyńskiego, emerytowanego pułkownika wojsk austriackich, urzędnika galicyjskiego, pisarza gminnego kancelarii urzędu w Brzozowej koło Krosna. Ojciec zmarł, gdy Kornel miał dziesięć lat.

W latach 1898-1903 Makuszyński uczęszczał do IV Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie, po czym zdał maturę. W wieku czternastu lat zaczął pisać wiersze, które w cukierni na Skarbkowskiej pokazywał Leopoldowi Staffowi. Dwa lata później lwowskie „Słowo Polskie” opublikowało jego pierwsze utwory, a sam Jan Kasprowicz nie mógł uwierzyć, że autorem utworów, które opublikował, jest wyrostek w znoszonym szkolnym mundurku. Od 1904 r. Makuszyński został recenzentem teatralnym tegoż dziennika. Na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie studiował polonistykę i romanistykę. W latach 1908-1910 pogłębiał filologię romańską na paryskiej Sorbonie.

Od 1914 do 1918 roku pisarz był prezesem Związku Literatów i Dziennikarzy Polskich w Kijowie oraz kierownikiem literackim Teatru Polskiego.

Po zakończeniu I wojny światowej Makuszyński przeniósł się do Warszawy, gdzie rozpoczął stałą współpracę z „Rzeczpospolitą”, „Warszawianką”, a następnie z „Ilustrowanym Kurierem Codziennym” i ” Kurierem Warszawskim”.

Od 1923 roku autor „Koziołka Matołka” pisywał w prasie tatrzańskiej: w „Gazecie Zakopiańskiej”, „Głosie Zakopiańskim”, w podhalańskiej edycji „ABC” (1927). Publikował w periodykach: „Zakopane” (1929, 1931, 1938), „Zakopane i Tatry” (1931, 1932) i „Młodym Taterniku” (1933, 1934). Świadczyło to o jego ogromnym zauroczeniu Zakopanem.

W 1926 roku Kornel Makuszyński otrzymał państwową nagrodę literacką za poemat „Pieśń o Ojczyźnie”, a także Złoty Wawrzyn Akademicki oraz członkostwo Polskiej Akademii Literatury. Udekorowany został Krzyżem Oficerskim (1925) i Komandorskim (1938) Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Francuskiej Legii Honorowej (1926), Orderem Korony Rumuńskiej (1924) i Orderem Korony Włoskiej (1930).

W 1929 roku pisarz został honorowym obywatelem Zakopanego. Dobrze to świadczy o poczuciu humoru Podhalan, którzy nie brali do serca dobrodusznych uszczypliwości, jakich nie szczędził w cyklu swoich „Listów z Zakopanego”, od 1921 roku publikowanych głównie w „Rzeczpospolitej”. Według niego Zakopane to: „Wieś na wielkiej drodze od Trzaski do Karpowicza” – Trzaska i Karpowicz w latach międzywojnia byli znanymi tamtejszymi restauratorami. Ponadto: „Urok pobytu w Zakopanem na tym polega, że chodzi się tam zawsze pod górę. Niewiele miast na świecie posiada zaletę tak charakterystyczną”. A poza tym: „Z lewej Giewont, z prawej Gubałówka, a w środku deszcz…”.

Był wtedy w apogeum możliwości twórczych. Towarzyski, zamożny, kolekcjonował dzieła sztuki. Podejmował się również działalności na rzecz młodych – to z jego inicjatywy na stokach Gubałówki powstało sanatorium dla młodzieży. Pisarz inicjował też zbiórki pieniężne na sprzęt narciarski dla najbiedniejszych góralskich dzieci. Udało się zakupić 1000 par nart. W 1930 roku odbyły się w Zakopanem pierwsze zawody „O Puchar Kornela Makuszyńskiego”. Uczestniczyli w nich późniejsi mistrzowie, tacy jak Bronisław Czech czy Stanisław Marusarz. W 1937 roku przyjęto go do Polskiej Akademii Literatury.

Od 1939 roku mieszkał w Warszawie, do Zakopanego na stałe wrócił w 1944 roku.

Każdy, kto miał w rękach którąkolwiek z książek Kornela Makuszyńskiego, wie, z jakim autorem ma do czynienia. Z człowiekiem z gruntu serdecznym, życzliwie usposobionym do świata i ludzi, skorym do żartów. „Nie sposób było nie lubić Kornela ani wejść z nim w konflikty. Był bezgranicznie pogodny i ustępliwy” – odnotował Antoni Słonimski.

Najbardziej znaną i popularną książką Kornela Makuszyńskiego zostały wydane w 1933 roku „Przygody Koziołka Matołka”, do których ilustracje wykonywał Marian Walentynowicz. Zrobiły one autentyczną furorę, jak nieco później filmy Disneya. Autorzy książeczki byli zasypywani listami od rodziców, którzy w imieniu małoletnich pociech domagali się kontynuacji przygód sympatycznego, acz niekoniecznie bystrego bohatera. Po wydaniu czterech ksiąg z przygodami Koziołka, Makuszyński z Walentynowiczem dołączyli jeszcze zeszyty z parą nowych bohaterów.

W 1936 roku ukazały się podobnie zilustrowane „Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki”. Małpka, wraz ze swoim przyjacielem, Murzynkiem Goga Goga, przeżywała o wiele barwniejsze przygody, choćby z tej racji, że w scenerii zagadkowo egzotycznej, kuszącej niedostępnymi na co dzień tajemnicami. Rysunki o mocno nasyconych kolorach, komentowane prostymi rymowankami, znowu zachwycały dzieci.

Kornel Makuszyński zmarł 31 lipca 1953 roku. Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. W dawnym mieszkaniu pisarza, w zakopiańskiej willi „Opolanka”, znajduje się jego muzeum. Kornel Makuszyński jest patronem wielu szkół, między innymi naszej. Od 1994 roku przyznawana jest Nagroda Literacka im. Kornela Makuszyńskiego.